ថ្ងៃពុធ ទី២០ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៦
នេះគឺជាការស្រាវជ្រាវតូចតាចមួយដែលពាក់ព័ន្ធនឹងតំបន់ភូមិសាស្ត្រដែលខ្ញុំនឹងមិត្តភក្តិបានធ្វើឡើង សំរាប់គម្រោងសិក្សាប្លង់សារៈមន្ទីថ្មីមួយ ដែលពួកខ្ញុំបានរើសទីតាំងនៅត្រង់ចំនុចត្រើយម្ខាង ទល់មុខនឹងសណ្ឋាគារសុខាសព្វថ្ងៃនេះ។ ពេលយើងធ្វើដំណើរតាមបណ្តោយសួនច្បារនៃសណ្ឋាគារសុខា យើងនឹងប្រទះឃើញនូវ យុទ្ធការ ដ៏ធំមួយដែលគួរជាទីចាប់អារម្មណ៍សំរាប់ខ្ញុំនិងក្រុមស្រាវជ្រាវក្នុងគម្រោងនេះ ហើយបើសិនជាអ្នកធ្វើដំណើរតទៅមុខបន្តិចទៀត យើងនឹងប្រទះឃើញវត្តមួយដែលមានឈ្មោះថា វត្ត ប្រជុំសាគរ ដែលជាទីតាំងតម្កល់នូវ យុទ្ធការដែលមានទំហំតូចជាងបន្តិច ដែលតាមសំដីចាស់ស្រុកបាននិយាយថា (វាគឺជាយុទ្ធការ ភេទ ញី និង ឈ្មោល) ស្លេសត្រឹមនេះ ខ្ញុំបានធ្វើដំណើរចេញពីវត្តនេះទៅទីសក្ការៈបូជាមួយទៀត ដែលកាន់តែមានរឿងហេតុប្រវត្តិនៃអតីតកាលកាន់តែគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ជាង យុទ្ធការនេះទៅទៀត គឺ ទីសក្ការៈបូជាសំពៅព្រះត្រ័យលក្ខណ៍។ បើចង់ជ្រៀបច្បាស់ខ្ញុំនិងធ្វើការរៀបរាប់តាមអ្វីដែលខ្ញុំបានធ្វើការសើបសួរដូចខាងក្រោមនេះ៖
ប្រវត្តិខ្លះៗពីយុទ្ធការ ញី ឈ្មោល ពីវត្តប្រជុំសាគរ
តាមការរៀបរាប់របស់ចាស់ស្រុកម្នាក់ដែលកំពុងអង្គុយជជែកគ្នាជាមួយនឹងព្រះសង្ឃដែលរៀបចំមន្តចេញធ្វើបិណ្ឌបាត្របានមានប្រសាសន៍ត្រួសៗថា៖ យុទ្ធការទាំងគូរនេះបានរកឃើញតាមរយៈការយល់សប្តិរបស់បុរសម្នាក់ កាលពីប្រមាណជា ២ ទៅ ៣ ឆ្នាំមុននេះទេ ហើយក៏បានឲ្យឈ្មោះថាជាយុទ្ធការ ញី ឈ្មោល ដោយសព្វថ្ងៃបានយកទៅដាក់តាំងនៅសួនច្បារតាមបណ្តោយសណ្ឋារគារសុខា (យុទ្ធការឈ្មោល) នឹងមួយទៀតស្ថិតនៅក្នុងវត្តនេះដូចដើម។ ស្តាប់ទៅវាពិតជាមានចង្ងល់ និងគួរឲ្យចង់ដឹងបន្តទៅទៀតណាស់ តែដោយសារការសាកសួររបស់ខ្ញុំបានតែត្រឹមប៉ុណ្ណេះខ្ញុំក៏បន្តទៅទីសក្ការៈមួយទៀតដែលនៅមិនឆ្ងាយពីវត្តនេះប៉ុន្មានទេ។
ខ្លះៗអំពីទីសក្ការៈបូជាសំពៅព្រះត្រ័យលក្ខណ៍
កំពុងតែធ្វើការជូនដំណើរភ្ញៀវទេសចរជ
នជាតិបរទេសមួយរូបក្រោយពីការ រៀបរាប់អំពីប្រវត្តិនៃទីកន្លែងបូជានេះដែរ ពួកខ្ញុំក៏បានចូលខ្លួនទៅជំរាបសួរនឹងធ្វើការអុជធូប ចងអំបោះក្រហមដើម្បីសុំក្តីសុខពីកន្លែងសក្ការៈបូជានេះ មុននឹងធ្វើការសាកសួរអំពីប្រវត្តិនៃទីកន្លែងនេះផងដែរ។ លោកយាយបានលើកឡើងថា គឺទើបតែនឹងមករស់នៅទីនេះ ដូចនេះការរៀបរាប់ក៏មិនសូវបានក្បោះក្បាយប៉ុន្មានដែរ។ កាលពីដើមឡើយទីនេះគឺគ្មានកោះអ្វីឡើយ ដោយការជាប់គាំងនូវសំពៅមួយដ៏ធំដែលមានឈ្មោះថា សំពៅព្រះត្រ័យលក្ខណ៍ នេះឡើងទើបមានការកកើតឡើងជាទីទួលមួយមកទល់នឹងសព្វថ្ងៃនេះ ហើយប្រជាជនក៏បានធ្វើការគោរពបូជាទីសក្ការៈនេះមកទល់នឹងសព្វថ្ងៃ ដោយបានសាងសង់ជាទីសក្ការៈនេះឡើង ដោយពីមុនឡើយគឺជាសំណង់ធ្វើអំពីឈើ តែដោយសារតែការវិវឌ្ឍន៍នៃអាយុកាលបានជម្រុញឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរមកជាសំណង់បេតុង ដែលរចនាឡើងជារូបរាងនៃសំពៅនោះទៅវិញ…។
វឌ្ឍនៈខ្មែរ 